Voorzitter, Durven delen.
Maastricht verkeert, net als alle andere steden in Nederland, in onzekerheid over de gevolgen van de decentralisaties ingezet door de landelijke regering. Een ding is zeker er komen een pak maatregelen aan met de daarbij behorende bezuinigingen. Het is zaak om de uitgangspunten te bepalen en aan de slag te gaan. Het lijkt er soms op dat wij zelf niet geloven in de eigen kracht van inwoners. Ook in deze raadszaal worden regelmatig hele groepen Maastrichtenaren over een kam geschoren. Als je ouder bent, ben je hulpbehoevend. Als je een beperking hebt kun je niets meer zelf. Maar onze inwoners zijn niet zwak, ziek en misselijk. GroenLinks gelooft wel in de kracht van burgers. En voorzitter, weet u waarom, omdat inwoners van deze stad dat al lang doen. Kijk in Pottenberg. Daar heeft een wijkbewoner een groep opgezet die is gaan koken voor 2.50 euro per persoon. Voor-, hoofd- en nagerecht. Dit is zo’n succes dat na de zomer een vierde groep wordt opgezet. Kijk in Daalhof, GroenLinks heeft een overleg georganiseerd tussen het buurtplatform, Traject en de intendant amateurkunst. Het buurtplatform wilde graag initiatieven ontwikkelen in het kader van MCH 2018. Na dit overleg zijn verschillende initiatieven uitgewerkt. Kijk in Gulpen Wittem, een discussiemiddag over mantelzorg. Wat bleek: een groep heeft er een klussendienst opgezet. Kleine klusjes in huis worden gedaan, tegen de kostprijs van het materiaal. Dus een beugel in de douche, weghalen van een drempel in huis, een nieuwe lamp indraaien. Kijk naar de Masters in Wijck: de dromen van mensen als uitgangspunt nemen in plaats van ze onderdeel te laten zijn van de door ons gecreëerde bureaucratie. Allemaal prachtige initiatieven opgezet en uitgevoerd door burgers. Laat die inwoners dus maar schuiven. Voorbeelden van samenredzaamheid die navolging verdienen.
Voor ons is de grote vraag: zijn de gemeente en de professionele organisaties wel in staat te kantelen. Met andere woorden zijn wij wel zover. Durven wij wel het initiatief aan onze inwoners te laten en hen te ondersteunen waar het kan en waar het moet. Daar ligt de grote uitdaging volgens GroenLinks. Hoe gaan de gemeente en de organisaties deze transities oppakken, want dat zou wel eens forse consequenties kunnen hebben. We praten heel veel met elkaar en met de professionele organisaties, maar uiteindelijk gaan we het moeten doen, die inwoner in zijn eigen kracht zetten. Wij zouden hen mee willen geven, kijk eens naar organisaties als het Steunpunt Mantelzorg, Stichting Horizon of RADAR. Deze organisaties zijn actief in het ondersteunen van cliënten, mantelzorgers en vrijwilligers, zodat cliënten zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven functioneren.
Dit vindt GroenLinks voorbeelden van sociale duurzaamheid op individueel niveau.
Sociale duurzaamheid heeft ook een collectief gezicht: samenredzaamheid. Kijk bijvoorbeeld naar buurtgericht werken. Al het goede dat in buurten is opgebouwd zoals jongerenwerk, klussendiensten en kookgroepjes wil GroenLinks in stand houden door slim met budgetten om te gaan. Daar waar budgetten vrijvallen moeten die aan de basis ingezet worden, terug naar initiatieven ontplooit door onze inwoners. Wij geven daarom twee signalen af: 1) kom straks niet af met nieuwe bezuinigingen die ten koste gaan van de initiatieven in de buurten die onze bewoners zelf hebben opgezet en 2) heb het lef om echt ruimte te geven aan onze inwoners.
Voorzitter,
De Klimaatneutrale stad:
Momenteel zitten we midden in het proces om te komen tot een route naar de klimaatneutrale stad. We weten nog niet wat we allemaal moeten doen om deze ambitie te halen. Maar als overheid laten we het zelf vaak afweten. In de eerste plaats het rjjk: Nederland bungelt onderaan alle lijstjes als het aankomt op een duurzame samenleving. Wij scoren net zo goed, of beter net zo slecht als Cyprus en Roemenie. Dat geeft te denken. Maar wat wil je met een overheid die geen duidelijke visie heeft en subsidies in het leven roept om ze vervolgens weer net zo hard af te schaffen. Over een betrouwbare overheid gesproken. Maar ook op Maastrichts niveau laten we kansen liggen. Zijn er plannen voor windmolens, we willen ze niet. Is er sprake van een biomassacentrale, ontstaan er protesten. Willen we een duurzaam Maastricht dan zullen we toch echt daadkracht moeten tonen en het lef hebben moeilijke beslissingen te nemen. Onze burgers weten het al lang: ze leggen zonnepanelen op hun daken omdat ze weten dat ze die in een paar jaar terugverdienen. Ze richten energiecooperaties op omdat ze het gehad hebben met de milieuvervuilende traditionele energieleveranciers. En wat doen wij? Naar de mening van GroenLinks nog veel te weinig.
Als raad moet je dan ook de middelen hebben om iets te kunnen beslissen. Een goede eerste stap zou zijn dat Maastricht aansluit bij de Lokale Klimaat agenda van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, die overheden onder andere adviseert bij het realiseren van klimaatdoelstellingen. Kostenloos. Maar we moeten er ook geld voor over hebben. Gisteren hebben wij een rondje gebeld met gemeenten die zich al aangesloten hebben. Zo heeft Tilburg een budget van 1.5 miljoen euro tot 2015 ter beschikking, bestaande uit structurele middelen en middelen van andere overheden. De gemeente Wageningen heeft voor klimaatdoelen 3 fte en een jaarlijks budget van 115.000 euro ter beschikking. Twee voorbeelden die wij ons ter harte zouden moeten nemen.
GroenLinks zou daarom graag zien dat bij de begroting van 2014 geld in de meerjarenbegroting wordt opgenomen voor het realiseren van onze ambitie voor klimaatneutrale stad. Onze inwoners zijn al lang zo ver, nu wij nog.
Als kers op de taart:
Terugdraaien bewaakt fietsenstallen: GL is blij dat het college eindelijk inziet dat je hier niet echt kan spreken van een bezuiniging. Daarnaast strookt het ook niet met het gemeentelijk beleid om fietsverkeer te bevorderen. Wij zijn dus erg blij dat dit wordt teruggedraaid. Het voorstel voor het afschaffen van bewaakte stalling van brommers en scooters, daar kan GroenLinks zich in vinden. Wij hebben als gemeente namelijk geen beleid voor het bevorderen van het gebruik van brommers en scooters.
Voorzitter,
Voor ons liggen de jaarstukken over 2012 en de kaderbrief 2013. GroenLinks kan instemmen met de jaarstukken en wil het college, en in het bijzonder de wethouder financiën, complimenteren met het realiseren van een sluitende begroting in een lastige tijd.
Als laatste:
Het moge duidelijk zijn voor GroenLinks zijn voor de begroting van 2014 de kernwoorden: samenredzaamheid, investering in mensen, niet in steen of organisaties; geen ander Maastricht dan een duurzaam Maastricht.
Tot zover mijn eerste termijn.