GroenLinks is voor modern, comfortabel en schoon openbaarvervoer. Binnen én buiten de stad. Toen de Belgen plannen maakten om rond Hasselt een lightrail netwerk aan te leggen, lag het voor de hand om de lijn naar Lanaken in Maastricht te laten eindigen. Daarmee wordt de infrastructuur naar het westen aanzienlijk verbeterd. Niet alleen Hasselt en Maastricht (beide universiteitssteden) profiteren ervan, maar ook alle kleine kernen langs die route. Op basis van de beschikbare informatie besloot Maastricht om met de Belgen in het lightrail-project te stappen. Er werd een overeenkomst gesloten waarbij de lightrail “tram” langs de binnenstad zou rijden en vervolgens via de Wilhelminabrug over de Maas naar het station. In het voortraject werd wel duidelijk dat de brug wat aanpassingen nodig had, maar dat zou financieel passen binnen het budget.
Start project
Na de verkiezingen ging het project van start. Nader onderzoek maakte toen al snel duidelijk dat de brug forse aanpassingen nodig had en dat de extra kosten zouden oplopen tot zo'n 30-40 miljoen Euro. Het gebrek aan draagkracht van de brug ging hiermee de financiële draagkracht van de stad te boven: dat kunnen we gewoon niet betalen.
Wat nu
Dan moet je kiezen: de overeenkomst ontbinden teneinde het project te stoppen of een oplossing verzinnen die je wél kunt betalen. Er wordt nu onderzocht hoe we het deel van het tracé tot aan de Maas toch kunnen aanleggen door een “voorlopige eindhalte” bij de binnenstad te realiseren. Zowel de Hasseltkade bij Moae Forum als de Boschstraat zijn daarbij in beeld. Zo wordt in ieder geval de binnenstad bereikt en houden we de mogelijkheid open in een volgende fase alsnog de Maas over te gaan. Het project stoppen zou natuurlijk ook kunnen. GroenLinks kiest daar niet voor, omdat we dan ook hoge kosten maken, maar daar helemaal niets mee realiseren. We zien de tram nog steeds als een kans om goed en schoon openbaar vervoer naar Belgisch Limburg te realiseren. Zo'n kans krijg je maar heel zelden.
Onderzoek procedure
Daarnaast willen we natuurlijk weten hoe het mogelijk was dat we, ondanks een zorgvuldige voorbereiding, niet in staat waren de problemen rond de Wilhelminabrug vroegtijdig in de juiste proporties te zien. Waar is het in het spel tussen wethouder, ambtenaren, onderzoeksbureaus, samenwerkingspartners én de raad mis gegaan? Belangrijk daar een goed antwoord op te krijgen, want zo'n misser kunnen we ons eigenlijk niet veroorloven.
De spoorbrug
In de aanloop naar de tracékeuze is ook de spoorbrug in beeld geweest. Onderzoek door Arcadis heeft toen duidelijk gemaakt dat aan een route over die brug, zo op het eerste gezicht voor de hand liggend, veel ernstige problemen kleefden. Problemen van technische aard, die tot groteske kosten zouden leiden. Problemen die alleen opgelost konden worden als het hele lightrail concept op de schop zou gaan. En problemen van logistieke aard: de bereikbaarheid van de binnenstad en het beperkte aantal treinen per uur over de brug als gevolg van vrachtvaart op de Maas en de verplichting rekening te houden met toekomstig goederen vervoer over de brug. Om al die redenen is een tracé gekozen en in de overeenkomst vastgelegd dat niet over de spoorbrug loopt. Veel belanghebbenden blijven op het mogelijk gebruik van de spoorbrug terug komen. Wethouder van Grootheest heeft daarom tijdens de raadsvergadering van 17 maart toegezegd om de feitelijke argumentatie rond de brug nog eens via een quickscan op haar actuele houdbaarheid te controleren en vervolgens eenduidig te publiceren.
Conclusie
GroenLinks is niet blij met alle gedoe rond de tram. Een prachtkans om Maastricht te verbinden met het lightrail systeem dat Belgisch Limburg wil aanleggen, raakt ondergesneeuwd door technische en financiële problemen. Modern, comfortabel en schoon openbaar vervoer, dáár gaat het ons om. Met zo'n 200 bus bewegingen per dag minder in de stad maken we de lucht in die stad weer wat schoner. Dát is wat ons beweegt.
Coen van der Gugten.