Een commentaar van Coen van der Gugten.
Wij zijn ook overvallen door dat nieuws, het was voor iedereen een verassing, ook voor de wethouder heb ik begrepen.
En, natuurlijk, de brug is een vertrouwd object in ons stedelijke landschap, alleen al om die reden raakt het ons ook.
Het is m.i. wel nodig een analyse te maken van de situatie, dus vergeef me als ik probeer de nuance te zoeken.
De brug wordt al vele jaren niet meer gebruikt en is na een dure opknapbeurt ook niet opnieuw in gebruik genomen. Het eigendom en onderhoud zijn niet in handen van de gemeente. Het hef-gedeelte is defect en staat permanent 3 meter omhoog. Dat is noodzakelijk voor de scheepvaart en maakt de brug nu ontoegankelijk voor wat dan ook.
Voor de scheepvaart is de brug om twee redenen een probleem: ook met het hef gedeelte omhoog is hij te laag voor toekomstige containervaart en de onderdoorgang ligt aan de verkeerde kant van de Maas. Daardoor moeten schepen een lastige slinger naar links maken op een plek waar sterke stroming bestaat richting de stuw. En daar moeten die schepen niet naar toe, die moeten het kanaal in, helemaal rechts. Voor Rijkswaterstaat zijn dat een serieuze punten. Bovendien willen we op die plek de Maas wat breder maken als onderdeel van het plan om hoogwater situaties beter beheersbaar te maken. Als de brug behouden blijft dient zich denkelijk niet zozeer een opknapbeurt als wel een hele nieuwe brug aan, om op lange termijn voor het scheepvaart verkeer acceptabel te blijven. Het hefbare deel moet eigenlijk hoger en aan de andere kant.
Dan de functie van de brug. Het is een enkelspoorbrug, bedoeld voor spaarzaam goederenverkeer naar Bosscherveld en Lanaken. Voor personen vervoer over het spoor is de capaciteit al snel onvoldoende, ook omdat de brug steeds vaker omhoog moet om varend vrachtverkeer door te laten.
In het verleden is in het kader van het lightrail project Maastricht-Hasselt onderzocht of de brug daar een rol in kon spelen. Om een veelvoud van redenen is toen vastgesteld dat dat geen optie was: capaciteit, route, spoorbeveiliging, kosten, status t.o.v. het trein spoor in Nederland, er was een flinke lijst van criteria die de brug ongeschikt maakte. Dat kunt u in de rapporten in het tram-dossier uitgebreid nalezen.
Later is gesproken over de optie om de brug een rol te geven als voetganger- en m.n. fietsbrug. Daar is het probleem dat hij op de verkeerde plek ligt: het gebied vlak achter de papierfabriek én de aanlanding aan de oostelijke kant zijn allebei minder dan sub-optimaal: het is ontoegankelijk gebied of het leidt ergens heen waar voetgangers en fietsers niet moeten zijn, ergo er wordt niets zinvol mee ontsloten.
Dan de plek. Voor een voetgangers- en fietsverbinding is een veel betere plek ter hoogte van Landbouwbelang. Dat zou een brug kunnen zijn, maar b.v. ook een pontverbinding. Interessant als die onderdeel wordt van een grotere structuur van ov over Maas. Dan kan de stad eindelijk eens de Maas omarmen door er een functioneel deel van de stad van te maken.
De brug ligt waar hij ligt en het is verleidelijk om een functie voor die plek te verzinnen. Naar ons inzicht moet die functie dan wel grond onder de voeten hebben, want we leggen ons dan voor vele jaren vast op die functie én de ermee verbonden kosten.
Dan de kosten. De brug hebben, is één ding, maar de brug onderhouden is iets wat serieus geld kost en na al die jaren non-gebruik wil het rijk van die kosten af. Ik zou niet weten uit welk budget de gemeente het onderhoud zou kunnen bekostigen.
Dan de monumentale waarde. Zoals u misschien weet zijn alleen de pijlers nog van de originele brug uit de 19e eeuw. Na de 2e wereldoorlog is feitelijk een geheel nieuwe brug gebouwd. Er rust nu gemeentelijke bescherming op en dat betekent dat hij niet "zomaar" gesloopt mag worden.
Naar ons inzicht is het ook goed daar nu serieus met elkaar over te spreken.
En voor de langere toekomst een goede keuze in te maken.
Ik verwacht dat Pro-rail in de procedure rond de sloop-vergunning zo verstandig is voor dat overleg de tijd te nemen, want onder druk ontstaan alleen ontevreden partijen. En dat lijkt me niet nodig en vooral ook niet verstandig.
Voor ons is het aanleiding ons goed te bezinnen over de toekomst van die brug. De ingredienten geven aanleiding er echt goed over na te willen denken en niet al te snel er iets definitiefs van te vinden.