GroenLinks wil beginnen met het College en de ambtenaren te bedanken voor de inspanningen die in de voorbereiding van deze begrotingbehandeling zijn geleverd. Bijzondere dank voor de positieve manier waarop College en ambtenaren hebben meegedacht over het inpassen van de SDG’s in de verschillende deelonderwerpen. Invulling van een al bestaande afspraak om ons steeds weer te laten realiseren dat we samen bouwen aan positieve ontwikkelingen die de grenzen van onze stad en land te boven gaan.

Wij zijn van mening zijn dat er een gebalanceerde begroting ligt, geen grote verrassingen en verschuivingen, goeie voorstellen bv over middenzaal en muziekgieterij.  Optisch koersen we voor 2022 op een klein overschot maar we weten ook dat er nog steeds risico’s en onzekerheden zijn. GroenLinks denkt dat we dat overschotje netjes moeten laten staan en geen extra lasten op onze nek moeten nemen.

Dat in het algemeen. We willen wel een paar opmerkingen maken over de situatie waarin we deze begroting nu bespreken en hoe we daar tegenaan moeten kijken.

Het College constateert dat Maastricht langzamerhand weer in Veilige Haven komt. Daar kan je toch ook genuanceerder tegenaan kijken. Ten eerste zitten we hier (weer) met nu dan 16 fracties op afstand met mondkapjes etc te vergaderen en dat voelt echt niet fijn en ook niet helemaal veilig. Ten tweede herinneren we ons allemaal nog dat we in de aanloop naar deze begroting (de behandeling van de kadernota op 14 juli) letterlijk direct getuige waren van de ramp die onze regio trof. In België en Duitsland met doden, dat is bij ons niet gebeurd maar er waren wel evacuaties ( gelukkig bleek ook de onderlinge hulpverlening hartverwarmend) maar we zijn maar net ontsnapt; het scheelde maar 3 centimeter!

En zo zijn we dit jaar op twee totaal verschillende manieren  hard geconfronteerd met de gevolgen van de klimaatverandering en de nonchalante manier waarop we met onze planeet omgaan. Deze wake-up call heeft wel effect, kijk maar naar de conferentie in Glasgow. En de demonstratie die in Amsterdam werd gehouden van meer dan 40000 deelnemers. Maar, wel hamer en spijkerdoos, iedereen zal toch aan de bak moeten willen we zelf hier een veilige toekomst hebben.

In Maastricht hebben we natuurlijk ook deze periode weer stappen gezet. Gelukkig maar: de klimaatbegroting, de zero-emission stadsdistributie, het fietsplan, de uitwerking van de Maastrichtse Energie akkoorden, de aanleg van zonneweides om er maar een paar te noemen. Kleine en middelgrote stappen die echt helpen. Maar tot onze grote teleurstelling geen enkele uitgewerkte gedachte over ons streven naar een circulaire economie. We vinden het opmerkelijk dat in deze begroting het woord Economie 72x voorkomt. Het woord Circulaire economie maar 8x en in het programma Economie geen één keer. Moeten we ons Economie programma niet juist als uitgangspunt nemen om een circulaire economie te bewerkstelligen? Mogen we een reactie van zowel de wethouder Economie als de wethouders milieu hierop??

Er zal nog en weer een tandje bij moeten om ook aan volgende crises, uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. We begrijpen dat niet iedereen daar blij mee is en we begrijpen nog meer de zorgen van mensen over wat dat allemaal gaat kosten en betekenen. Groen beleid moet ook sociaal beleid zijn, voorzitter. Het een kan niet zonder het ander; dat is alweer meer dan 30 jaar de heilige overtuiging van mijn partij. Dus het verder terugdringen van het autoverkeer in de stad, verbetering van de luchtkwaliteit (dus toch een milieuzone??), verder uitbreiden van de fietsmobiliteit (zou de aanleg van een fietsroute van de Eijsden tot aan Boscherveld, de rive gauche niet een prachtig idee zijn, vraag ik de wethouder??),  een goed hanteerbare en betaalbare energietransitie, terugdringen van klimaatstress door vergroening, sluiting van de luchthaven (die nu als vrachtluchthaven door lijkt te willen gaan met alle vrachtwagen bewegingen van doen). We zullen het allemaal onder ogen moeten zien. Samen met de inwoners van de stad.

En daarmee komen we op het belang van burgerparticipatie. We zijn blij dat het startdocument Participatie wordt vastgesteld komende week, wellicht met nog wat positiever geformuleerde stellingen. GroenLinks denkt dat goede intensieve betrokkenheid en meedenken van onze burgers echt kan bijdragen aan goede besluitvorming. Zoals een goede vriend eens zei: het hele land zit vol met mensen die er allemaal het beste van proberen te maken. En dat is ook zo in Maastricht. We zien ook aan de voorspoedige start van de Burgerbegroting, voorzitter, en daar zijn we hartstikke trots op.

Voorzitter: afgelopen jaar is er weer veel aandacht geweest voor de plannen rond het VO in onze stad. Er zijn meerder overleggen met LVO geweest en er wordt gewerkt aan de concretisering van de educatieve agenda. Dat is mooi. En nog mooier dat we misschien toch nog tot een afronding van de plannenmakerij kunnen komen. Want het duurt allemaal erg lang en dat kunnen we ons eigenlijk gezien de taak en opdracht van gemeente, onderwijs en andere partners samen in het terugdringen va groeiende achterstanden niet veroorloven. Maar we begrijpen dat er wellicht op korte termijn een voorstel voor een convenant zal liggen. Mijn fractie staat in de stand: als het niet kan zoals het moet, moet het zoals het kan. Dus we hopen er het beste van.

En dan het Sociaal Domein, voorzitter. De wethouders Sociaal Domein hebben echt meters gemaakt het afgelopen jaar. De uitvoering van het Verbeterplan Sociaal Domein vordert. En dat is mooi. Bovendien heeft het College, in dit geval de portefeuillehouder Personeel en Organisatie er ook voor gekozen om open en transparant over de stand van zaken in de organisatie te communiceren. Wij hebben de ateliersessie over de gemeentelijke organisatie erg op prijs gesteld en zien nu ook in deze begroting een paragraaf om de doorontwikkeling verder te brengen. Daarover hebben we een motie voorbereid, voorzitter waarvan ik het dictum zo dadelijk ga voorlezen. Maar ik wil er nog wat bij zeggen: normaal is dat de Raad kaderstellend beleid vaststelt en dat het College in nauwe samenwerking met de gemeentesecretaris zorgt voor de uitvoering van dat beleid, rapporteert over de resultaten en zorgt dat de organisatie die informatie dan ook kan leveren. De rol van de raad is eigenlijk niet om ons met het hoe te bemoeien. Helaas is bij het KPMG-rapport gebleken dat we dat in deze periode wel hebben moeten doen.

Dus er is alle aanleiding om de €5 miljoen die het College vraagt toe te kennen. Wij zijn daarvoor. Omdat wij als raad met lege handen staan als de organisatie niet mee kan bewegen met onze wensen en ambities: als de organisatie niet weet hoeveel externe inhuur er is, als er met 9 afdelingen en diensten op een casus wordt afgestapt, als de verkokering onze wens om integraler problemen aan te pakken in de weg staat. De organisatie is er uiteindelijk om het voor de Maastrichtse burgers beter te maken en daarover moeten wij vooral met elkaar kunnen blijven praten. Daarom dringen we ook echt aan op een plan, een schets een planning van de doorontwikkeling. Zodat het College ons op de hoogte houdt, over de koers met de raad discussieert en ons kan uitleggen hoe de burger daarvan de vruchten kan plukken.

Marlise Korsten