De Belgische kerncentrales in Doel (bij Antwerpen) en Tihange (bij Maastricht) beheersten deze week weer het nieuws. De scheurtjesreactoren Tihange 2 en Doel 3 werden deze week weer aangezet. Aanleiding voor het actualiteitenprogramma EenVandaag om GroenLinks-fractievoorzitter Gert-Jan Krabbendam hierop te bevragen. Een dag later kondigden België en Nederland bij elkaar de staat van de kerncentrales te gaan controleren. En wéér een dag later, gisteravond, werd de stokoude kernreactor Tihange 1 uitgeschakeld vanwege opnieuw een brand op het terrein. Het houdt niet op in Tihange, niet vanzelf. De roep om onmiddellijke en definitieve sluiting wordt ondertussen steeds groter.
"Op zichzelf kun je het als een stap voorwaarts beschouwen dat de Belgische atoomwaakhond FANC Borssele gaat controleren en de Nederlandse atoomwaakhond ANVS Doel en Tihange. Maar dat heeft geen zin als we elkaar gaan sparen, en daar vrees ik wel een beetje voor. Zowel de Nederlandse als de Belgische regering wil haar kerncentrales graag draaiend houden. Ze hebben dus een gemeenschappelijk belang om het elkaar niet te moeilijk te gaan maken", aldus Krabbendam, die erop wijst dat de druk vanuit Nederland richting België door de Belgen wel eens als hypocriet beschouwd zou kunnen worden. "Waar wij met vingers naar België wijzen, wijzen er gelijk vingers terug. De kerncentrale van Borssele is namelijk net zo bejaard als de Belgische kerncentrales."
Is de kerncentrale van Borssele wel veilig?
Het reactorvat van Borssele is van dezelfde maker als de scheurtjesreactoren Doel 3 en Tihange 2, maar lang niet zo grondig onderzocht. Nederland houdt vol dat er geen scheurtjes in het Borsselse reactorvat kunnen zitten, vanwege een andere vorm van productie, maar dat kan helemaal niet hard gemaakt worden. Ten eerste omdat de producent, de Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM), niet meer bestaat en de documentatie van de productie verloren is gegaan. Het is dus net zo goed als in België onduidelijk of er in de loop van de tijd slijtage is ontstaan of dat de scheurtjes bij de productie zijn ontstaan. Maar ongeacht of het aan de productie ligt, zou het net zo goed zo kunnen zijn dat er minder of juist meer scheurtjes in het reactorvat van Borssele zitten.
Sluiten, en wel nu en definitief!
Ondertussen neemt in Duitsland, Nederland én België de onrust over Tihange toe, zeker na de brand van gisteravond. De Minister van Milieu van de Duitse deelstaat Nordrhein-Westphalen, Johannes Remmel, heeft de onmiddellijke en definitieve sluiting van de kerncentrale geëist en via twitter de oproep aan Angela Merkel gedaan om hierover zo snel mogelijk gesprekken aan te knopen met de Belgische regering.
Langzamere heropstart Tihange duidt op gevaar
De Belgische anti-atoombeweging laat weten uit bronnen bij de kerncentrale te hebben vernomen dat de ingenieurs van eigenaar Electrabel vanwege de scheurtjes en broosheid van de wand van het reactorvat hebben besloten langzamer dan gebruikelijk de temperatuur van het water en de druk in het reactorvat op te voeren: "Als Engie / Electrabel bereid is om enkele miljoenen euro’s te verliezen door de reactoren heel langzaam te starten, dan betekent dit dat opstarten op normale snelheid een te hoog risico inhoudt. Als een snelle start een risico vormt, dan zal noodstop, uiteraard zeer snel, een nog groter risico betekenen. Deze noodstops komen een of twee keer per jaar voor, als gevolg van de beveiligingsmechanismen die inherent zijn aan deze installaties. Dit is ook de reden waarom het water bestemd voor deze noodstoppen continu voorverwarmd wordt tot 40 °C. De toestand van de tanks heeft daarom een reële impact op de veiligheid en dit wordt de facto erkend door de operator. Dit is onaanvaardbaar voor mensen die bedreigd worden door radioactieve neerslag in het geval van een ernstig ongeval. Kernenergie moet op een volmaakte wijze uitgebaat worden of helemaal niet", aldus Léo Tubbax namens Nucléaire Stop Kernenergie.
Juridische procedure
Omdat de inmiddels ruim 160.000 handtekeningen tegen de heropstart van Doel 3 en Tihange 2 bij overhandiging aan de verantwoordelijke Belgische minister Jan Jambon weinig tot geen verandering heeft gebracht, wordt nu vanuit verschillende hoeken onderzocht of een juridische procedure ingesteld kan worden tegen de Belgische overheid voor de gevaarlijke beslissing om Tihange 2 en Doel 3 weer op te starten. Krabbendam: "Ik volg deze initiatieven op de voet. Indien kansrijk, zal ik het Maastrichtse college verzoeken bestuurlijk Zuid-Limburg bij een zodanige procedure te laten aansluiten. Het kan niet zo zijn dat men het financiële gewin van de atoomenergielobby laat prevaleren boven de veiligheid van miljoenen omwonenden in de Euregio Maas-Rijn waar Maastricht toe behoort. Uiteindelijk is er maar één veilige oplossing en dat is definitieve sluiting van deze stokoude en gammele kerncentrale."
