Op 19 januari 2016 stemde de gemeenteraad van Maastricht op één stem na volledig in met juridische stappen tegen de kerncentrale van Tihange. De Städteregion Aachen liet op dat moment door twee advocatenkantoren uitzoeken wat de mogelijkheden daarvoor waren. Het nieuws dat Maastricht zich daarbij aansloot bracht een enorme mediagolf in Nederland en België teweeg, en het aantal Limburgse gemeenten dat zich aansluit groeit op dit moment elke week. En na een enerverende avond in Aken op 28 januari 2016 kunnen we zeggen dat de advocaten ons goed nieuws hebben gebracht.

Een groeiende alliantie
De burgemeesters van Heerlen en Kerkrade sloten zich al gauw aan, net zoals de burgemeester van Vaals en de gemeenteraden van Gulpen-Wittem en Meerssen zelfs unaniem. De burgemeester van Roermond heeft op vragen vanuit de gemeenteraad laten weten te willen bezien wat de mogelijkheden zijn om zich aan te sluiten. In de gemeenteraden van Nuth, Eijsden-Margraten en Valkenburg aan de Geul zullen nog initiatieven daartoe volgen. En ook in Noord-Brabant hebben verschillende gemeenten zich geïnteresseerd getoond. Dat levert een ongekende en ongeziene alliantie op.

Een enerverende avond in Aken
Op 28 januari 2016 vonden er twee bijeenkomsten plaats in Aken. Allereerst een georganiseerd door de Städteregion Aachen, waarbij verschillende hoogwaardigheidsbekleders onder wie onze eigen burgemeester Annemarie Penn-te Strake van Maastricht en burgemeester Jos Som van Kerkrade met hun aanwezigheid hun steun aan het het Akense initiatief betrachtten. Bij deze bijeenkomst maakten de advocaten de uitkomst van hun juridisch vooronderzoek bekend. Zo mogelijk nog indrukwekkender was de burgerinformatiebijeenkomst in de Aula Catharina, waar ruim 600 Akenaren zich lieten informeren over de gevaren van de kerncentrale van Tihange en hoe ze zouden moeten handelen in het geval van een mogelijke kernramp. Ook daar gaf onze burgemeester acte de présence en onderstreepte het belang van deze Euregionale samenwerking om de kerncentrale van Tihange te sluiten.

Advies van de advocaten
Op advies van de Düsseldorfse en Brusselse advocaten gaan er twee procedures van start tegen Tihange 2. Eén bij de Belgische Raad van State over de vraag of naar alle redelijkheid de beslissing tot verlenging had mogen worden genomen, en de andere bij de rechtbank van eerste aanleg in Brussel op grond van onrechtmatige daad (vergelijkbaar met de Urgenda-zaak).
Daarnaast sluiten we aan bij een lopende zaak van Greenpeace tegen de levensduurverlenging van Tihange 1, Doel 1 en Doel 2. We vinden namelijk ook dat er een grensoverschrijdende Milieu Effect Rapportage (MER) had moeten plaatsvinden, waarin de grensgemeenten hadden moeten worden geraadpleegd over de levensduurverlenging. Greenpeace heeft met het instappen van de gemeenten in hun rechtzaak ingestemd en zal de gemeenten ook ondersteunen in de zaken tegen Tihange 2.
Wat overigens voor Tihange 2 geldt, geldt inhoudelijk ook voor Doel 3. Mochten Brabantse en Zeeuwse gemeenten zich massaal aansluiten, neemt deze ongeziene brede grensoverschrijdende bestuurlijke alliantie dus niet alleen Tihange, maar mogelijk ook Doel op de korrel.
​Ook voor wat betreft de kosten is er goed nieuws te melden: er wordt geschat dat de procedures inclusief de advocaatkosten € 40.000 tot € 100.000 zullen kosten. Dat lijkt een groot bedrag, maar valt mee als we het in perspectief plaatsen: voor de lobby voor het behoud van de rechtbank in Maastricht heeft de gemeente bijvoorbeeld € 60.000 uitgetrokken. Daarnaast kunnen we de kosten voor deze procedure onder veel gemeenten in Duitsland en Nederland verdelen. Maar tenslotte verwoordde de Akense Städteregionsrat Helmut Etschenberg (CDU) het zeer treffend: als we niet bereid zouden zijn een zodanig bedrag voor dit doel uit te trekken, zouden we onszelf volstrekt ongeloofwaardig maken. Op 2 februari 2016 heeft de Städteregionstag dan ook al de volledige € 100.000 gevoteerd aan haar college.

Tot zover het goede nieuws.
Vermeld moet evenwel worden dat er geen garantie op succes is, maar dat de advocaten goede gronden zien om de procedure te volgen. We zullen evenmin een snelle uitspraak hebben. Dit gaat een proces van jaren worden. Tegenstanders zeggen smalend dat de Belgische justitie zo traag werkt, dat de geplande sluiting van Tihange 2 in 2023 eerder zal komen dan dat we ons gelijk zullen halen. Dat is misschien zo. Tegelijkertijd laten we zo ook aan de Belgische overheid zien dat we geen tandeloze tijger zijn en dat we alles uit de kast trekken om op te komen voor de veiligheid van onze bevolking. Het signaal is onmiskenbaar aangekomen in België en leidt tot een kanteling in de Belgische publieke opinie. Eeh peiling van Ipsos in opdracht van RTL TVi en Le Soir wees uit dat inmiddels 54% van de ondervraagden vindt dat de kerncentrale van Tihange gesloten moet worden. Als we vervolgens ook de mogelijkheid hebben om met die procedure de reactoren eerder te laten sluiten dan voorzien, is dat een kans die we niet moeten laten liggen.

Nieuwsoverzicht
Dit nieuwsbericht wordt nog aangevuld met een media-overzicht van de afgelopen tijd.