De gemeenteraad van januari stond in het teken van de discussie over de
verruiming van de winkeltijden ook wel genoemd ‘alle zondagen koopzondag’.
Er gingen heel wat argumenten over tafel: het zou extra banen kunnen
opleveren, als alle steden om ons heen open gaan op zondag dan kunnen we
niet achterblijven, internet is een bedreiging enz. “Laat ondernemen over
aan de ondernemers”, werd ook veel gehoord. GroenLinks is niet overtuigd
van deze argumenten. Mensen zijn niet alleen consumenten en moeten ook
niet alleen in die rol gedrukt worden. Daarnaast heeft het centrum van
Maastricht ook andere functies dan de functie kopen. Genieten, wandelen,
elkaar ontmoeten. Zie het centrum als een huiskamer soms beregezellig druk
en soms een rustige avond.
GroenLinks heeft dus tegen het plan gestemd.
(...)

"Mijnheer de voorzitter,

Koopzondagen. Een onderwerp dat deze gemeenteraad om de zoveel jaar bezighoudt. GroenLinks was enkele jaren geleden sceptisch en is dat ook nu. Maar wij zijn ook een partij die de voors en tegens van destijds in een nieuwe tijd opnieuw tegen het licht houden. Daarnaast hebben we diverse vragen gesteld in de commissievergadering over het voorstel om de ondernemers zelf te laten kiezen of ze open zijn op zondag of niet. We hebben al de argumenten en antwoorden van het college op onze vragen onder de loep genomen tijdens de fractievergadering afgelopen donderdag. Ik kan u verzekeren dat dat een levendige discussie opleverde. Er waren immers steekhoudende argumenten naar voren gebracht door tal van mensen en organisaties die het beste met Maastricht voor hebben.

Want inderdaad, de tijden veranderen en daarmee wordt shoppen net zoiets als wat vroeger een lange gezamenlijke wandeling was: even niet aan de dagelijkse sores denken en lekker drentelen en struinen.


Inderdaad, het karakter van winkelen zal veranderen onder invloed van internet. En het kan zijn dat ruimere openstelling een deel van de tegenstrategie kan zijn.

Inderdaad, wellicht komen er extra banen bij in de winkels die open gaan.

Inderdaad, wellicht trekt Maastricht zo een deel extra inkomsten/omzet de stad in.

Inderdaad, als alle omringende steden ook openstellen wordt het moeilijk dat in Maastricht niet te doen.

Inderdaad; de oplossing laat het maar aan de ondernemers over heeft de charme van de eenvoud en het gemak.

En toch en toch kan de fractie niet warm lopen voor dit voorstel. Want, meneer de voorzitter, GroenLinks heeft simpelweg een andere visie op Maastricht en onze binnenstad. Laat ik langs lijnen uitleggen hoe GroenLinks naar dit onderwerp kijkt: 1) de functie van onze binnenstad en 2) hoe wij consumeren benaderen.

Ten eerste, de functie van onze binnenstad. De binnenstad van Maastricht is als een huiskamer voor veel Maastrichtenaren. In een huiskamer geniet van je van het moois wat er aan de muur hangt of in de ruimte staat. In de huiskamer van Maastricht zijn dat de historische gebouwen, parken en pleinen. In een huiskamer komen mensen elkaar tegen en praten ze over wat ze afgelopen weekend hebben meegemaakt of binnenkort gaan meemaken. In een huiskamer is het soms beregezellig druk maar soms ben je ook blij als je een avondje rust hebt. In de huiskamer van Maastricht is het fijn dat er niet altijd rijen auto's voor de parkeergarages staan.
Zoals in elke huiskamer kent ook onze huiskamer vele functies. GroenLinks is bevreesd dat als wij meegaan in het voorliggende voorstel we kiezen voor één functie: de binnenstad als overdekt winkelcentrum. GroenLinks ziet de binnnenstad van Maastricht niet als de plek waar per m2 zoveel mogelijk omzet naar binnen geharkt moet worden. Dit is de plek waar juist de combinatie van functies aanspreekt: waar mensen genieten, wandelen, elkaar ontmoeten en waar natuurlijk ook gekocht en gewinkeld wordt. GroenLinks kiest voor een huiskamer die een veelheid aan functies kent, waar het soms lekker druk is soms ook gewoon wat rustiger. Kortom, een huiskamer die van tijd tot tijd een plekje biedt voor iedereen.

Ten tweede, consumeren. Uit onderzoek blijkt dat steeds minder mensen nog vertrouwen hebben in het kapitalisme als systeem. Ruim de helft van de Nederlandse bevolking denkt dat de economische crisis te wijten is aan een manier van samenleven die te zeer is gericht op welvaart en inkomen. En uit datzelfde onderzoek blijkt dat materieel succes onderaan de ladder staat als het aankomt op de vraag wat voor mensen van belang is. GroenLinks is meer van het consuminderen dan het consumeren. Wij vinden het nu eenmaal niet ok dat mensen zo massaal in juist die rol van shopper en consument bevestigd worden. Er zijn echt andere mooie zinvolle dingen te doen.

Voorzitter, en dan los van de twijfels die wij hebben bij het feit dat de kleine ondernemers eronder kunnen bezwijken. En dat willen we niet. Eerdere ervaringen met de inzet van ondernemers om zelf ook bij te dragen aan een mooi specifiek Maastrichtse invulling van onze binnenstad stemmen niet optimistisch. Daarnaast lopen we een reëel risico van een gatenkaas aan geopende winkels, zoals ook de berichten in de kranten afgelopen weekend duidelijk maken. Tegenover de eventuele extra banen staat nog steeds het verlies aan werkgelegenheid bij winkeliers die het hoofd niet boven water kunnen houden. En laten we niet vergeten dat de extra banen soms ook zeer tegen de zin van betrokken werknemers opgevuld moeten worden. Bij GroenLinks zijn genoeg signalen binnen gekomen van zware druk die soms op werknemers wordt uitgeoefend. Last maar zeker niet least, hechten wij er zeer aan geen extra verkeersbewegingen te creëren met alle extra parkeerdruk en de aanslag op de luchtkwaliteit van dien.

Kortom en samenvattend: met alle respect voor de beste bedoelingen van de voorstanders, GroenLinks heeft een andere visie op Maastricht en onze binnenstad. Geheel in lijn met de overige 74% van de Maastrichtenaren die ook geen behoefte hebben aan deze uitbreiding zeggen wij: van ons hoeft het niet. Dit voorstel draagt niet bij aan de visie die wij op Maastricht hebben. In het Maastricht dat wij onszelf gunnen is er op 25 zondagen van het jaar ruimte voor andere dingen dan kopen."